Spektakl na nebu stiže bilo kog momenta: Eksplozija zvijezde koja se ponavlja svakih 80 godina

Astronomi agencije NASA su procijenili da bi eksplozija mogla da se dogodi do septembra 2024. godine, ali nema podataka da se to dogodilo.
Astrauti su “na iglama” iščekujući spektakl na noćnom nebu, koji se dešava jednom u životu. Ovih dana najveći naučnici svih svemirskih agencija gledaju u mračnu tačku čekajući prasak – erupciju zvijezde T Sjeverna Kruna (T Coronae Borealis).

T Sjeverna Kruna je sistem sa dvije zvijezde udaljen 3.000 svjetlosnih godina od Zemlje sa bijelom mrtvom zvijezdom koja krade pritisak i toplotu obližnje drevne zvijezde – crvenog džina.
Ovaj prijenos energije će na kraju izazvati termonuklearnu eksploziju koja se dešava otprilike svakih 80 godina, gdje će ta mlađa “nova” zvijezda postati vidljiva golim okom nedjelju ili dvije prije nego što se ponovo zatamni.

A ako se pitate kako može zvijezda da eksplodira na svakih 80 godina, nauka ima odgovor. Naime ova erupcija ili eksplozija nije poput supernove, odnosno ne dolazi do “umiranja” zvijezde. Ta već mrtva, patuljasta zvijezda ostaje netaknuta poslije erupcije, pa se potom ciklus nastavlja i ponavlja stotinama hiljada godina.

“To je događaj koji se dešava jednom u životu koji će stvoriti mnogo novih astronauta, dajući mladim ljudima kosmički događaj koji mogu sami da posmatraju, postavljaju svoja pitanja i prikupljaju sopstvene podatke”, rekla je dr. Rebeka Haunsel, pomoćnik naučnika-istraživača specijalizovan za nove događaje u NASA-inom centru za svemirske letove Godard.

Godine 1946. zvijezda je nakratko potamnila na nekoliko mjeseci proje nego što je eruptirala. Godine 2023, nevladina organizacija Američko udruženje posmatrača promjenljivih zvijezda (AAVSO) objavila je da je da se eksplozija može desiti u bilo kom trenutku.

Astronomi agencije NASA su procijenili da bi eksplozija mogla da se dogodi do septembra 2024. godine, ali nema podataka da se to dogodilo.

Sreću da snimi ovu historijsku erupciju imaće svemirski teleskop “Fermi gama” koji je trenutno u niskoj Zemljinoj orbiti, kao i teleskop INTEGRAL Evropske svemirske agencije.

Ovom prilikom će astronauti moći da proučavaju ovaj tip eksplozije zvezde iz više različitih uglova.

“Obično su ovakvi događaji tako slabi i udaljeni da je teško jasno identifikovati gde je koncentrisana energija erupcije”, rekao je Hejs.

Ova eksplozija dešava se relativno blizu planeti zemlji, pa će naučnici biti u mogućnosti da proučavaju talasne dužine, i tako da prikupe podatke i bolje razumiju procese koji se tokom ovakvih događaja sprovode,

“Jedva čekamo da dobijemo punu sliku o tome šta se dešava”, istakla je Elizabet Hejs, naučnica iz NASA, piše Euronews.
Izvor:hayat.ba