Imena Meleka

Džibril a,s,

Uzvišeni je rekao o njemu u suri Šu’ara 193-194;

نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ, عَلَىٰ قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنذِرِينَ, بِلِسَانٍ عَرَبِيٍّ مُّبِينٍ.

Donosi ga povjerljivi Džibril, na srce tvoje, da opominješ.

Mikail, o Mikailu i Džibrilu (Džebrailu) a,s, Uzvišeni govori u suri Bekare 97-98;

قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدًى وَبُشْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِينَ. مَن كَانَ عَدُوًّا لِّلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِّلْكَافِرِينَ.

Reci: “Ko je neprijatelj Džibrilu? – a on, Allahovom voljom, tebi stavlja na srce Kur’an – koji potvrđuje da su i prijašnje objave istinite – kao putokaz i radosnu vijest vjernicima.” Ko je neprijatelj Allahu i melekima Njegovim i poslanicima Njegovim i Džibrilu i Mikailu – pa Allah je, doista, neprijatelj onima koji neće da vjeruju.

Israfil, on će puhnuti u sur. Poslanik a,s, je učio dovu u kojoj je spomenuo ova tri meleka; Gospodaru Džibrila, Mikaila i Israfila, Stvarače nebesa i Zemlje, Kojem je poznat gajb (skriveno) i neskriveno, Ti ćeš presuditi među svojim robovima u svim njihovim sporovima itd…

Malik, čuvar vatre. U suri Zuhruf 77, Uzvišeni je rekao;

وَنَادَوْا يَا مَالِكُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّكَ ۖ قَالَ إِنَّكُم مَّاكِثُونَ.

Oni će dozivati: “O Malik! Neka Gospodar tvoj učini da umremo!” – a On će reći: “Vi ćete tu vječno ostati!”.

Ridvan, čuvar Dženneta, Imam Ibn Kesir kaže; Čuvar Dženneta je melek koji se zove Ridvan.
Munkir i Nekir, dva meleka koji ispituju u kaburu.
Harut i Marut, dva meleka o kojima govori Kur’an u suri Bekare 102;

وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَىٰ مُلْكِ سُلَيْمَانَ ۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَٰكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ ۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ ۖ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ ۚ وَمَا هُم بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنفَعُهُمْ ۚ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ ۚ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنفُسَهُمْ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ.

I povode se za onim što su šejtani o Sulejmanovoj vladavini kazivali. A Sulejman nije bio nevjernik* – šejtani su nevjernici: učili su ljude vradžbini i onome što je bilo nadahnuto dvojici meleka, Harutu i Marutu, u Babilonu. A njih dvojica nisu nikoga učili dok mu ne bi rekli: “Mi samo iskušavamo, i ti ne budi nevjernik!” I ljudi su od njih dvojice učili kako će muža od žene rastaviti, ali nisu mogli time nikome bez Allahove volje nauditi.

Učili su ono što će im nauditi i od čega nikakve koristi neće imati iako su znali da onaj koji tom vještinom vlada neće nikakve sreće na onome svijetu imati. A doista je jadno ono za što su se prodali, kada bi samo znali!

Azrail, melek zadužen za uzimanje duše.
Rekib i Atik, dva melek akoji se spominju u suri Kaf 17-18 ajet.

إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ. مَّا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ.

Kad se dvojica sastanu i sjednu jedan s desne, a drugi s lijeve strane, on ne izusti ni jednu riječ, a da pored njega nije prisutan Onaj koji bdije.

Da li meleki umiru?

Meleki umiru kao i što ljudi umiru, Uzvišeni je rekao u suri Zumer 68;

وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاءَ اللَّهُ ۖ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَىٰ فَإِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنظُرُونَ.

I u rog će se puhnuti, i umrijeće oni na nebesima i oni na Zemlji, ostaće samo oni koje bude Allah odabrao; poslije će se u rog po drugi put puhnuti i oni će, odjednom, ustati i čekati.

Moralna svojstva meleka

Stid meleka; prije smo spominjali da su meleki veoma stidna stvorenja, pa se tako spomnje da je Poslanik a,s, sjedio u kući a nogavice su mu bile zavrnute do koljena, zatim je došao Ebu Bekr a on a,s, nije se pomicao, zatim je došao Osman r,a, a Poslanik a,s, je spustio svoje nogavice, pa je bio upita zbog čega je to radio a pred drugim prisutnim ashabima to nije uradio, pa je Poslanik a,s, rekao; Kako da se ne stidim čovjeka kog se meleki stide.

Sposobnost pretvaranja u druge likove

Džibril a,.s, je poslat Merjemi u liku čovjeka.

Ibrahimu a,s, su došli meleci u liku ljudi a nije znao da su to meleki.

Došli su i Lutu a,s, u liku mladića ljepog lica.

Džibril a,s, je dolazio Poslaniku a,s, u nekoliko oblika.

Njihova brzina

Najveća brzina koju čovjek poznaje je brzina svjetlosti, ova brzina iznosi 186 hiljada milja u jednoj sekundi. A meleci imaju veću brzinu od ove.

Njihovo znanje

Meleki posjeduju veliko, ogromno znanje koje im je Allah dž,š, podario, ali oni ne posjeduju moć spoznaje. O tome govori Allah dž,š, u suri Bekare 31-32;

وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَٰؤُلَاءِ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ, قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ۖ إِنَّكَ أَنتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ.

I pouči On Adema nazivima svih stvari, a onda ih predoči melekima i reče: “Kažite Mi nazive njihove, ako istinu govorite!” Hvaljen neka si” – rekoše oni – “mi znamo samo ono čemu si nas Ti poučio; Ti si Sveznajući i Mudri.”

Ibadet meleka

Primjeri njihovog ibadeta (robovanja Allahu uzvišenom):

Čine tesbih (slave Allaha dž,š,) Allah dž,š, nam govori o tome u Kur’anu u suri Gafir 7;

الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيُؤْمِنُونَ بِهِ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَّحْمَةً وَعِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ.

Meleki koji drže Prijesto i oni koji su oko njega veličaju i hvale Gospodara svoga i vjeruju u Nj i mole se da budu oprošteni grijesi vjernicima: “Gospodaru naš, Ti sve obuhvaćaš milošću i znanjem; zato oprosti onima koji su se pokajali i koji slijede Tvoj put i sačuvaj ih patnje u vatri!

Stoje poredani u safovima, Poslanik a,s, je rekao u hadisu; Zar se nećete poredati u safove, kao što se meleki poradaju kod svog Gospodara?

الا تصفون كما تصف الملائكة عند ربها.

Allah dž,š, kaže u suri Safat 1;

وَالصَّافَّاتِ صَفًّا.

Tako Mi onih u redove poredanih.

Obavljaju hadž; meleki imaju kabu na sedmom nebu u kojoj čine hadž, koja se zove ”Bejtul Ma’mur”. U suri Tur Uzvišeni kaže; i Hrama poklonika punog. وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ

Strah od Allaha dž,š; Poslanik a,s, je rekao; Kada Allah dž,š, nešto naredi meleki udare svojim krilima poput lanca koji udari o hrid (kamen), pokoravajući se Njegovim riječima.

Neka djela zbog kojih meleki donose salavate na onoga ko ih čini

Onaj koji ljude podučava dobru;

Imam Tirmizi prenosi od Ebu Hurejre r,a, da je Poslanik a,s, rekao; Doista Allah dž,š, i Njegovi meleki, stanovnici nebesa i Zemlje,, čak i mrav u svome skrovištu i riba u vodi donose salavate na onoga koji ljude podučava dobru.

– Koji iščekuje namaz u džematu.

– Oni koji klanjaju u prvom safu. Allah dž,š, i meleki donose salavate na prve safove.

– Koji popunjava praznine među safovima.

– Oni koji ustaju na sehur.

– Oni koji obilaze bolesnike.

– Aminanje na dovu vjernika. Imam Muslim e Imam Ebu Davud prenose od Ebu Derda’a r,a, da je Poslanik a,s, rekao; Dova koju osoba musliman uči za svog brata u odsustvu je primljena.

– Meleci prisustvuju načučnim i skupovima zikra, zatim ih okruže svojim krilima.

– Meleki upisuju one koji prisustvuju džumi.

– Silaze kada vjernik uči Kur’an.

– Prenose selame Poslaniku a,s, pd njegovog ummeta.

Imam Sedin Agić