8 zdravstvenih prednosti posta
Uprkos nedavnom porastu popularnosti, post je praksa koja datira vjekovima i igra centralnu ulogu u mnogim kulturama i religijama. Definisano kao apstinencija od svih ili nekih namirnica ili pića u određenom vremenskom periodu, postoji mnogo različitih načina posta. Pokazalo se da post može imati mnoge zdravstvene prednosti. Slijedi 8 zdravstvenih prednosti posta – podržanih naukom.
1. Može smanjiti otpornost na insulin, smanjujući rizik od dijabetesa tipa 2
Dijabetes tipa 2 postao je vrlo česta dijagnoza posljednjih decenija. Sve što smanjuje otpornost na insulin trebalo bi pomoći u snižavanju razine šećera u krvi i zaštiti od nastanka dijabetesa tipa 2.
Zanimljivo je da se pokazalo da post ima velike koristi za rezistenciju (otpornost) ćelija na insulin i da dovodi do impresivnog smanjenja nivoa šećera u krvi. U studijama o postu, šećer u krvi natašte je smanjen za 3-6% tokom 8-12 sedmica kod osoba s predijabetesom. Insulin natašte je smanjen za 20-31%.
Jedna studija na miševima s dijabetesom takođe je pokazala da post štiti od dijabetičke retinopatije, komplikacije koja može dovesti do sljepoće. Ovo implicira da post može biti vrlo blagotvoran za ljude koji su u riziku od razvoja dijabetesa tipa 2.
2. Post može poboljšati zdravlje srca poboljšanjem krvnog pritiska, nivoa triglicerida i holesterola
Bolest srca se smatra vodećim uzrokom smrti širom svijeta, što čini oko 31,5% smrtnih slučajeva u svijetu. Promjena ishrane i načina života jedan je od najefikasnijih načina da smanjite rizik od srčanih bolesti. Neka istraživanja su pokazala da uključivanje posta u vašu rutinu može biti posebno korisno kada je u pitanju zdravlje srca.
Pokazalo se da post poboljšava brojne faktore rizika, uključujući: nivoa šećera u krvi, krvni pritisak, nivo triglicerida u krvi, nivo ukupnog i LDL (lošeg) holesterola. Sve ovo je zasnovano na studijama na životinjama. Učinke posta na zdravlje srca potrebno je dublje proučavati na ljudima.
Jedna mala studija otkrila je da je osam sedmica posta smanjilo nivoe “lošeg” LDL holesterola i triglicerida u krvi za 25%, odnosno 32%. Druga studija na 110 gojaznih odraslih pokazala je da tri sedmice posta pod medicinskim nadzorom značajno snižavaju krvni pritisak, kao i nivoe triglicerida u krvi, ukupnog holesterola i “lošeg” LDL holesterola.
Osim toga, jedna studija na 4.629 ljudi povezala je post sa nižim rizikom od bolesti koronarnih arterija, kao i značajno nižim rizikom od dijabetesa, koji je glavni faktor rizika za srčane bolesti.
3. Post mijenja nivoe hormona, oporavlja ćelije i gene
Kada neko vrijeme ne jedete, u vašem tijelu se dešava nekoliko stvari. Na primjer, vaše tijelo mijenja nivoe hormona kako bi skladištene masti učinile pristupačnijim i pokrenule važne procese obnove ćelija.
Evo nekih od promjena koje se dešavaju u vašem tijelu tokom posta:
– nivo insulina u krvi značajno opada, što olakšava sagorijevanje masti.
– nivo hormona rasta (HGH) u krvi može se dramatično povećati. Viši nivoi ovog hormona olakšavaju sagorijevanje masti i dobijanje mišića, i imaju brojne druge prednosti.
– Oporavak ćelija.Tijelo tokom posta izaziva važne procese popravke ćelija, kao što je uklanjanje otpadnog materijala iz ćelija.
– izaziva promjene u genima i molekulima koje se odnose na dugovječnost i zaštitu od bolesti.
4. Može smanjiti oksidativni stres i upalu u tijelu
Oksidativni stres je jedan od koraka ka starenju i mnogim hroničnim bolestima. Uključuje nestabilne molekule zvane slobodni radikali. Slobodni radikali reaguju sa drugim važnim molekulima kao što su proteini i DNK i oštećuju ih. Nekoliko studija pokazuje da post može povećati otpornost tijela na oksidativni stres. Osim toga, studije pokazuju da post može pomoći u borbi protiv upale, još jednog ključnog pokretača mnogih uobičajenih bolesti.
5. Post izaziva različite procese obnove ćelija
Kada postimo, ćelije u tijelu pokreću ćelijski proces “uklanjanja otpada” koji se naziva autofagija. To uključuje razgradnju ćelija i metabolizam slomljenih i disfunkcionalnih proteina koji se vremenom nakupljaju unutar ćelija. Povećana autofagija može pružiti zaštitu od nekoliko bolesti, uključujući rak i neurodegenerativne bolesti kao što je Alchajmerova bolest.
6. Post može pomoći u prevenciji Alchajmerove bolesti
Alchajmerova bolest je najčešća neurodegenerativna bolest na svetu. Trenutno ne postoji lijek za nju, te se pažnja preusmjerava na njenu prevenciju. Studije na štakorima i miševima pokazuju da post može odgoditi početak Alchajmerove bolesti ili smanjiti njenu težinu. U nizu izvještaja, promjena u načinu života koja je uključivala post uspjela je značajno poboljšati simptome Alchajmerove bolesti kod 9 od 10 ljudi.
Studije na životinjama takođe sugerišu da post može zaštititi od drugih neurodegenerativnih bolesti, uključujući Parkinsonovu bolest i Huntingtonovu bolest. Međutim, potrebno je više istraživanja na ljudima.
7. Post vam može pomoći da izgubite na težini i visceralnu masnoću
Mnogi od onih koji probaju post rade to kako bi smršali. Uopšteno govoreći, post će vas natjerati da jedete manje obroka. Osim ako to ne nadoknadite tako što ćete jesti mnogo više tokom noći, na kraju ćete unijeti manje kalorija.
Osim toga, post poboljšava funkciju hormona kako bi se olakšao gubitak težine. Niži nivoi insulina, viši nivoi HGH i povećane količine noradrenalina povećavaju razgradnju masti i olakšavaju njeno korišćenje za energiju. Iz tog razloga, post zapravo povećava brzinu vašeg metabolizma, pomažući vam da sagorite još više kalorija.
Prema pregledu naučne literature iz 2014, post može uzrokovati gubitak težine od 3-8% tokom 3-24 sedmice. Ovo je ogroman iznos. Učesnici studije su takođe izgubili 4-7% obima struka tokom 6-24 nedelje, što ukazuje da su izgubili mnogo visceralne masti. Visceralna mast je štetna mast u trbušnoj šupljini koja uzrokuje bolest.
8. Post može produžiti vaš životni vijek
Jedna od najuzbudljivijih primjena posta može biti njegova sposobnost da produži životni vijek. Studije na glodarima su pokazale da post produžava životni vijek na sličan način kao kontinuirano ograničenje kalorija.
Takođe se pokazalo da post produžava životni vijek voćnih mušica. U nekim od ovih studija, efekti su bili prilično dramatični. U starijoj studiji, štakori koji su gladovali svaki drugi dan živeli su 83% duže od štakora koji nisu bili na gladovanju. U studiji iz 2017. godine, miševima koji su bili na gladovanju svaki drugi dan životni vijek se produžio za oko 13%. Takođe se pokazalo da post poboljšava cjelokupno zdravlje mužjaka miševa. Pomogao je odgoditi pojavu stanja kao što su bolest masne jetre i hepatocelularni karcinom, koji su uobičajeni kod ostarjelih miševa.
Iako je to daleko od toga da se to utvrdi kod ljudi, post je postao vrlo popularan među masom koja se bori protiv starenja. S obzirom na poznate prednosti za metabolizam i sve vrste pokazatelja zdravlja, logično je da vam povremeni post može pomoći da živite duži i zdraviji život.
Zaključak: Post je veoma popularna metoda mršavljenja, ali njene prednosti sežu mnogo dalje od toga. Može vam pomoći da živite duži i mnogo zdraviji život, prema studijama koje su uključivale životinje i ljude.
Izvor: healthline.com
N-UM prevod
Izvor:n-um.com